10 Tác Hại Của Niềng Năng Đừng Nên Chủ Quan

Tác hại của niềng răng là các biến chứng hoặc tác dụng phụ không mong muốn xảy ra trong quá trình điều trị chỉnh nha, bao gồm sâu răng, viêm nướu, bị tiêu xương, chết tủy, cứng khớp hàm, bị đau nhức, răng bị lung lay hoặc tái phát lệch trở lại,… thường xảy ra khi niềng sai kỹ thuật, dùng lực quá mạnh, hoặc vệ sinh răng miệng kém; việc chọn nha khoa uy tín và chăm sóc đúng cách là cực kỳ quan trọng để giảm thiểu rủi ro này.

1. Bị viêm hoặc nhiễm trùng nướu – Tác hại niềng răng phổ biến

Viêm nướu là tác hại phổ biến nhất trong quá trình niềng răng. Trường hợp niềng răng bằng mắc cài thì mắc cài chính là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi phát triển, gây viêm và nhiễm trùng nướu. Đồng thời áp lực mạnh từ việc gắn mắc cài và siết dây cung có thể gây tác động nhỏ lên nướu làm nướu tấy đỏ, sưng hoặc chảy máu,… và tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công.

Quá trình niềng răng bằng mắc cài nếu không duy trì vệ sinh răng miệng sạch sẽ và kiểm tra thường xuyên có thể bị viêm và ảnh hưởng đến xương hàm.

2. Sâu răng

Sâu răng cũng được xem là tác hại của niềng răng vì do hệ thống mắc cài gắn trên răng tạo ra nhiều khe hở khiến cho bàn chải khó di chuyển vào sâu và làm sạch hoàn toàn các kẽ răng.

Ngoài ra, nếu bệnh nhân ăn nhiều đồ ngọt như bánh, kẹo nước ngọt có ga tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển. Lâu ngày, các acid từ vi khuẩn ăn mòn men răng, tạo thành các lỗ hoặc vết sâu và mất canxi răng là giai đoạn đầu của sâu răng, biểu hiện bằng các đốm trắng hoặc vàng trên bề mặt răng.

3. Thay đổi cấu trúc xương hàm

Quá trình niềng răng thường xuyên phải dùng lực siết mạnh, điều này cũng gây nên áp lực lên xương hàm và nếu không thực hiện đúng kỹ thuật, không giám sát cẩn thận thì có thể khiến phần cấu trúc của xương hàm thay đổi. Hậu quả niềng răng là việc ổn định răng và hàm sau khi kết thúc quá trình chỉnh nha gặp vấn đề.

Việc thay đổi cấu trúc xương hàm có thể làm tăng rủi ro khi niềng răng như bị trượt răng, giảm chức năng ăn nhai và ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt.

4. Mất canxi răng

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ là rất quan trọng đối với người niềng răng. nếu vệ sinh răng không sạch sẽ tạo môi trương vi khuẩn phát triển, xuất hiện các mảng bám vết trắng đục trên răng, lâu ngày chuyển sang ố vàng. Điều này xảy ra là do các vi khuẩn làm mất chất khoáng có trên men răng, đặc biệt là canxi.

5. Tiêu chân răng

Niềng răng có thể gây tác hại là tiêu chân răng. Việc tác động lực chỉnh nha liên tục có thể khiến chân răng bị rút ngắn theo thời gian. Tình trạng này diễn ra âm thầm, thường xuất hiện sau khoảng 3 tháng niềng răng.

Trong năm đầu niềng, khoảng 25% xương ở vị trí mất răng bị tiêu biến khiến má bị hóp. Sau 3 năm, mức tiêu xương có thể đạt 45 – 60%, làm nướu hõm sâu rõ rệt. Nhưng đừng quá lo lắng, tình trạng này đa phần chỉ tiêu một phần nhỏ nếu được chăm sóc kỹ càng và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.

6. Cứng khớp hàm

Cứng khớp là tình trạng chân răng dính vào xương, khiến răng không thể dịch chuyển dù có can thiệp chỉnh nha. Tuy nhiên, các răng xung quanh vẫn di chuyển, gây hở kẽ răng. Đây là một chứng bệnh hiếm gặp nhưng vẫn là rủi ro tiềm ẩn của quá trình niềng răng không đúng kỹ thuật. Trường hợp này khó dự đoán, chỉ có thể phát hiện qua X-quang và khám lâm sàng.

7. Răng chạy về vị trí cũ

Răng tái phát là hiên tượng tăng di chuyển ngược về vị trí ban đầu sau khi tháo mắc cài, xảy ra chủ yếu do đã không đeo hàm duy trì đúng cách. Lúc này răng cửa bắt đầu lệch, mọc chen lấy nhẹ trong 3 – 6 tháng đầu, khe hở giữa các răng xuất hiện trở lại, khớp cắn không còn căn chỉnh và nụ cười không còn dẹp như kỳ vọng nữa.

8. Phản ứng dị ứng kim loại hoặc latex

Với một số bệnh nhân có thể gặp phản ứng dị ứng với các dây thun cao su latex được sử dụng khi niềng răng hoặc cơ thể phản ứng với nickel, cobalt hoặc chromium trong mắc cài kim loại, gây viêm nhiễm niêm mạc miệng, bị đỏ, ngứa, xuất hiện các mục nước phát ban trong miệng.

Ngoài ra, bệnh nhân cảm thấy chảy nước bọt nhiều, khó nuốt. Nếu bị nặng hơn thì dẽ có triệu chứng sưng môi, lưỡi, khó thở thì cần phải cấp cứu ngay.

9. Viêm tủy hoặc chết tủy răng

Một tác hại nữa mà niềng răng có thể gây ra là viêm tủy hoặc chết tủy răng. Bệnh nhân cảm thấy đau răng dự dội, nhói từng cơn đặc biệt là vào ban đêm. Răng đặc biệt nhạy cảm với nhiệt độ nóng/lạnh khi ăn. Hoặc khi soi gương thấy răng bị đổi màu xám hoặc đen (dấu hiệu chết tủy), sưng nướu có chảy mũ ra xung quanh răng.

10. Nguy cơ rụng răng sớm

Rụng răng sớm là biến chứng hiếm gặp nhất nhưng nghiêm trọng nhất, xảy ra khi tiêu xương quá nặng, viêm nha chu không điều trị hoặc kỹ thuật niềng răng hoàn toàn sai, dẫn đến răng tự rụng hoặc phải nhổ.

Các biểu hiện có thể nhận thấy là răng lung lau nghiêm trọng khi chạm vào, phần chân răng lộ rõ nướu, nướu bị tụt nhiều, bị đau nhức khi nhai không thể ăn được. Các răng có dấu hiệu nghiêng, lệch ra ngoài và cuối cùng là tự rụng hoặc phải nhổ.

11. Niềng răng có ảnh hưởng gì không?

Quá trình niềng răng gây ra một số ảnh hướng đến bạn, chẳng hạn như:

• Khó chịu nhẹ: Hệ thống mắc cài cùng dây cung được lắp vào khi niềng sẽ gây cảm giác cộm khó chịu nhẹ trong thời gian đầu. Tuy nhiên sau khi đã quen, cảm giác này sẽ biến mất.
• Trầy xước miệng, nướu: Niềng răng mắc cài rất dễ khiến khoang miệng bị xước do ma sát trong quá trình ăn uống và nói chuyện.
• Khó nhai: Khi niềng răng, những cơn đau là không thể tránh khỏi, đặc biệt là lúc bạn mới bắt đầu niềng, siết niềng hoặc thay khay. Những cơn đau này khiến bạn khó khăn khi nhai thức ăn.
• Hôi miệng: Tương tự như một vài tác hại khác, hôi miệng đến từ vấn đề vệ sinh không đúng cách khi niềng.
• Đau hàm: Trong quá trình răng dịch chuyển, xương hàm cũng bị thay đổi theo, từ đó gây ra những cơn đau hàm.
• Phát âm không chuẩn: Đeo các khí cụ niềng sẽ làm răng dịch chuyển và thay đổi vị trí đặt lưỡi. Điều này ảnh hưởng ít nhiều đến quá trình phát âm, khiến nhiều người tự ti khi giao tiếp. Tuy nhiên tình trạng này có thể khắc phục nếu bạn luyện nói thường xuyên.

11. 5 Nguyên nhân gây ra tác hại của niềng răng

5 Nguyên nhân chính gây ra tác hại khi niềng răng bao gồm kỹ thuật thực hiện sai, vệ sinh răng miệng kém, nha khoa không uy tín, bệnh nhân không tuân thủ đúng chỉ định và tình trạng sức khỏe răng miệng ban đầu.

• Kỹ thuật thực hiện sai: Do bác sĩ thiếu chuyên môn, tác động lực kéo quá mạnh hoặc không đều, hay lên kế hoạch điều trị không phù hợp với tình trạng xương hàm của bệnh nhân gây ra đau nhức, tiêu chân răng và không đạt hiệu quả chỉnh nha.
• Vệ sinh răng miệng kém: Bệnh nhân không vệ sinh đúng cách làm cho mảng bám và thức ăn thừa tích tụ quanh mắc cài và dây cung tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển gây ra tác hại sâu răng và viêm nha chu khi niềng.
• Lựa chọn nha khoa không uy tín: Việc chọn nha khoa giá rẻ, không uy tín làm tăng khả năng gây ra các biến chứng có hại cho răng khi niềng. Nếu chỉnh nha và sử dụng mắc cài, dây cung kém chất lượng làm để giảm chi phí niềng khả năng bị rủi ro khi niềng rất cao.
• Không tuân thủ lịch tái khám: Nhóm bệnh nhân không tham gia đầy đủ lịch tái khám có tỷ lệ tái phát chạy lại vị trí cũ cao hơn sau khi tháo mắc cài. Nếu bỏ qua lịch tái khám bác sĩ sẽ không điều chỉnh được lực kéo răng và theo dõi sự dịch chuyển khiến răng di chuyển sai hướng, kéo dài thời gian niềng.

12. Cách phòng ngừa rủi ro và biến chứng niềng răng khi về già?

Để đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra an toàn, đạt hiệu quả tối ưu và hạn chế những tác hại không mong muốn, bạn cần đặc biệt lưu ý những điều sau:

• Lựa chọn nha khoa niềng răng uy tín: Bước đầu tiên và cũng là quan trọng nhất để hạn chế tác hại khi niềng răng là chọn đúng nha khoa. Hãy ưu tiên những cơ sở có đội ngũ bác sĩ chỉnh nha chuyên sâu, nhiều năm kinh nghiệm, được cấp chứng chỉ chuyên môn rõ ràng. Ngoài ra, hệ thống trang thiết bị hiện đại, quy trình vô trùng nghiêm ngặt cũng là yếu tố đảm bảo quá trình niềng an toàn và đạt kết quả như mong muốn.
• Tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ: Trong suốt quá trình niềng, bác sĩ sẽ đưa ra những chỉ định cho bệnh nhân. Việc tuân thủ nghiêm ngặt việc đeo dây thun chỉnh nha hoặc mắc cài sau khi niềng này không chỉ giúp răng dịch chuyển đúng lộ trình mà còn giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề như viêm nướu, tiêu chân răng hay răng chạy về vị trí cũ.
• Vệ sinh răng miệng đúng cách: Nhiều tác hại của niềng răng đến từ nguyên nhân là vệ sinh răng miệng không đúng cách. Vì khi chỉnh nha, đặc biệt là niềng mắc cài, các khe hở được tạo ra nhiều khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn hơn. Vì vậy bạn nên đánh răng bằng bàn chải mềm kết hợp sử dụng bàn chải kẽ, chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để loại bỏ mảng bám ở các kẽ răng và quanh mắc cài.
• Ăn uống khoa học và cẩn trọng: Các thực phẩm quá cứng hoặc quá dai có thể làm bung mắc cài hoặc nứt khay niềng, vì vậy cần hạn chế sử dụng. Nên cắt nhỏ thức ăn để hỗ trợ việc nhai, đồng thời ưu tiên các món mềm, dễ nhai như cháo, súp, rau củ hấp.
• Tái khám đúng lịch hẹn: Lịch tái khám thường từ 4 – 6 tuần/lần. Đây là thời điểm bác sĩ kiểm tra tiến độ dịch chuyển răng, điều chỉnh lực siết phù hợp và phát hiện sớm các vấn đề như viêm lợi, lỏng mắc cài hoặc răng di chuyển sai hướng. Việc bỏ lỡ tái khám có thể khiến tiến trình kéo dài và tăng rủi ro biến chứng.
• Đeo hàm duy trì sau khi tháo niềng: Sau khi kết thúc quá trình niềng răng, răng của bạn có nguy cơ bị dịch chuyển về vị trí cũ. Vì vậy đeo hàm duy trì sẽ giúp hạn chế tình trạng này. Đừng vì chủ quan mà khiến quá trình chỉnh nha lâu dài trở nên vô ích.

Niềng răng là một phương pháp chỉnh nha hoàn toàn tốt, nếu được thực hiện đúng kỹ thuật sẽ mang lại nụ cười thẩm mỹ và góp phần nâng cao sức khỏe răng miệng. Tuy nhiên việc chăm sóc răng miệng không đúng cách hoặc tay nghề bác sĩ yếu kém sẽ gây ra những tác hại như mắc các bệnh răng miệng, thay đổi cấu trúc hàm, răng yếu và nhạy cảm,… Vì vậy, hãy lựa chọn nha khoa uy tín, tuân thủ hướng dẫn bác sĩ và tái khám định kỳ để duy trì kết quả lâu dài.