Tiêu xương răng là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Tiêu xương hàm là một bệnh lý răng miệng nguy hiểm xảy ra khi mất răng mà không được điều trị sớm biểu hiện ở việc vùng xương chân răng bị tiêu biến. Bệnh tiêu xương nếu không được điều trị sớm sẽ có thể gây lệch khớp cắn, lệch mặt, suy giảm chức năng ăn nhai của bệnh nhân.

1. Tiêu xương răng là gì?

Tiêu xương răng ( tiêu chân răng ) là hiện tượng xương ổ răng và xương quanh chân răng bị suy giảm về chiều cao, độ dày, mật độ, số lượng và thể tích xương. Xương ổ răng dễ bị tiêu biến do xương ổ răng khá mềm xốp và dễ bị vi khuẩn tấn công vì cấu tạo xương ổ răng là tổ chức muối khoáng sinh học.

2. Tiêu xương hàm là gì?

Tiêu xương hàm là bệnh tiêu xương ổ răng nguy hiểm làm tiêu xương răng ở hàm trên và cả tiêu xương răng hàm dưới. Tình trạng này diễn ra khi mật độ và chất lượng xương hàm suy giảm nghiêm trọng dẫn đến nướu teo lại làm lệch khớp cắn, gương mặt mất cân đối, bị lệch, lão hóa, chảy xệ và già đi.

Ban đầu, tiêu xương chỉ xuất hiện ở một vị trí trên cung hàm nhưng nếu không được điều trị sẽ tiển triển nặng hơn và lan sang các vùng xương hàm xung quanh. Điều này gây các tác động tiêu cực đến sức khỏe răng miệng và cơ thể.

Hiện tượng tiêu hàm sau khi bị mất răng

3. Nguyên nhân bệnh tiêu xương hàm

Các nguyên nhân gây tiêu xương hàm chủ yếu do:

• Mất răng: Mất răng là nguyên nhân hàng đầu làm cho xương hàm bị tiêu giảm nhanh chóng. Khi răng mất sẽ tạo một khoảng trống lớn trong xương hàm và theo thời gian xương hàm tại các vị trí gần răng mất có xu hướng đổ dồn về phía răng mất để lấp đầy khoảng trống. Việc này làm cho mật độ xương giảm và xương hàm trở nên thưa thớt yếu hơn. Ngoài ra, xương hàm tại vị trí trống chân răng không còn được kích thích bởi áp lực nhai của răng. Lúc này, mật độ xương hàm suy giảm và thoái hóa từ từ sau 3 tháng mất răng. 12 tháng sau mất răng thì 25% xương hàm tiêu biến và xương hàm mất 45-60% sau 3 năm.
• Cao răng: Tiêu xương răng có thể bắt nguồn từ cao răng. Cao răng xuất hiện gây viêm nướu, tổn thương nướu làm đứt dây chằng nha chu. Lúc này vi khuẩn tấn công xương chân răng phá hủy cấu trúc xương và làm tiêu xương.
• Viêm nha chu: Viêm nha chu khiến nướu bị viêm gây tụt nướu, hở chân răng và hình thành túi nha chu hoặc phá ổ xương răng. Lúc này xương hàm và dây chằng bao quanh răng sẽ bị tiêu hủy dần. Nếu không điều trị kịp thời sẽ gây mất xương hàm và tiêu xương ổ răng.
• Mang hàm giả tháo lắp hoặc làm cầu răng sứ: Sau khi mất răng nhiều bệnh nhân chọn sử dụng hàm giả tháo lắp hoặc cầu răng sứ. Tuy nhiên, các phương pháp trồng răng này chỉ có phần thân răng giả được phục hình chứ hoàn toàn không thể thay thế được chân răng thật đã mất. Và còn làm cho quá trình tiêu xương hàm nhanh hơn sau một thời gian ăn nhai.

Xương hàm rất dễ tiêu biến sau khi mất răng

4. Các dạng tiêu xương hàm khi mất răng

Có 5 dạng tiêu xương hàm khi mất chân răng gồm:

• Tiêu xương hàm theo chiều ngang: Chiều rộng (bề dày) của xương hàm ở vị trí mất răng sẽ bị thu hẹp dần, vùng xương hàm kề cận thì giãn rộng ra và xâm lấn sang phần xương hàm bị tiêu. Các răng kế cận sẽ dần bị nghiêng về phía mất răng làm răng xô lệch mất thẩm mỹ khiến bệnh nhân mất tự tin khi giao tiếp.
• Tiêu xương hàm theo chiều dọc: Phần xương hàm dưới nướu bị tiêu hõm xuống, trũng sâu hơn so với vùng xương hàm xung quanh. Theo thời gian, tinh trạng này kéo dài làm vùng nướu ở vị trí tiêu xương hàm cũng bị teo nhỏ lại.

Tiêu tiêu xương ổ răng theo chiều dọc và chiều ngang.

• Tiêu xương hàm khu vực xoang: Khi bị mất răng hàm trên thì các đỉnh xoang sẽ dần hạ xuống khiến cho độ rộng của xoang hàm trên tăng dần theo thời gian nếu không điều trị trồng răng giả thay thế kịp thời. Lâu dần xương hàm sẽ không còn đủ chiều cao để đặt trụ Implant.

Xương hàm khu vực xoang hàm trên bị tiêu biến.

• Tiêu xương hàm toàn bộ khuôn mặt: Tình trạng này xảy ra khi mất nhiều răng ở cả 2 hàm trên và hàm dưới. Khuôn mặt có những thay đổi rõ rệt như khuôn miệng hõm vào, xuất hiện nhiều nếp nhăn,…

Tiêu xương hàm toàn bộ khuôn mặt

• Hạ thấp xương hàm khi mất nhiều răng: Nếu không khắc phục tình trạng tiêu xương hàm kịp thời thì không chỉ xương hàm dưới bị tiêu biến dần mà còn ảnh hưởng đến các ống thần kinh nằm sâu bên dưới, gây khó khăn trong việc phục hình răng giả bằng phương pháp trồng răng implant.

5. Tiêu xương hàm gây ảnh hưởng gì?

Quá trình tiêu xương hàm diễn ra một cách âm thầm và không có triệu chứng rõ rệt trong thời gian đầu nên nhiều bệnh nhân đánh giá thấp về mức độ nguy hiểm. Thực tế, tiêu xương hàm gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng như:

• Ảnh hưởng sức khỏe: Quá trình tiêu xương làm giảm đáng kể chiều cao và độ rộng của thành xương hàm, không thể nâng đỡ nướu, làm tụt nướu và bờ nướu mỏng dần. Tình trạng này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển gây đau đầu và suy giảm sức khỏe.
• Ảnh hưởng thẩm mỹ: Tiêu xương hàm làm hàm dưới bị ngắn hơn. Khi xương hàm tiêu biến 60% làm dây chằn và cơ mặt hóp vào khiến khuôn mặt lão hóa nhanh và rõ. Hậu quả là khuôn mặt teo nhỏ và trông già nua nhiều.
• Giảm chức năng ăn nhai: Tiêu xương ổ răng khiến xương hàm tụt thấp làm các răng có xu hướng đổ về hướng khoảng trống răng mất, dẫn đến răng kế cận bị xô lệch, nguy cơ lung lay, yếu dần và gãy rụng cao. Tiêu xương hàm còn gây lệch khớp cắn khiến bệnh nhân khó khăn khi ăn nhai.
• Cản trở điều trị: Sau khi mất răng nếu trì hoãn điều trị thì xương hàm tiêu biến ngày càng nhiều theo thời gian. Làm giảm tỷ lệ và chất lượng xương hàm gây khó khăn khi phục hình răng bằng phương pháp trồng răng implant vì môi trường xương kém khiến trụ implant khó đứng vững. Trường hợp muốn cấy ghép implant thì buộc phải ghép xương răng hoặc nâng xoang ghép xương trước và tăng chi phí điều trị lên đáng kể.

Tiêu hàm gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe răng miệng.

6. Tiêu xương răng gây nguy hiểm gì?

Tiêu xương răng gây ra những hệ quả nguy hiểm như:

• Tụt nướu: Khi tiêu xương ổ răng xảy ra làm độ rộng và chiều cao thành xương giảm không còn nâng đỡ được nướu gây tụt nướu, bờ nướu mỏng và làm lộ chân răng. Việc này tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vào bên trong chân răng và nướu khiến khoảng nướu bị tiêu xương trũng xuống gây mất thẩm mỹ ở vị trí bị tiêu xương chân răng.
• Di răng: Các răng kề cận và răng đối đỉnh vùng tiêu xương di chuyển lệch sang vị trí kế cạnh khiến răng xô lệch, nghiêng vẹo gây mất thẩm mỹ và yếu hơn làm ảnh hưởng ăn nhai.
• Tiêu xương hàm: Hệ quả của tiêu xương răng là tiêu xương hàm ở cả hàm trên và hàm dưới làm thay đổi kích thước của hàm. Hiện tượng này thấy rõ nhất ở người mất nhiều răng, mất toàn hàm hoặc mang răng giả tháo lắp hay cầu răng sứ.
• Răng dễ lung lay: Răng đứng thẳng và chắc chắn nhờ xương hàm nâng đỡ. Khi xương hàm tiêu và sụp xuống khiến chân răng lệch sang vị trí trống của răng mất gây xô lệch răng và dễ lung lay.
• Suy giảm chức năng ăn nhai: Tiêu xương răng làm răng xô lệch, yếu đi, quai hàm trũng khiến lệch khớp cắn giữa 2 hàm khiến lực cắn giảm không đủ nghiến thức ăn. Việc này khiến bệnh nhân ăn nhai khó khăn và không ngon miệng.
• Móm và khuôn mặt già nua sớm: Xương hàm tiêu biến làm nướu teo nhỏ lại khiến má hóp vào và các bộ phận má, mũi, cằm mất cân đối khiến gương mặt trở nên già. Hệ quả này thấy rõ nhất ở những bệnh nhân tiêu xương toàn hàm.
• Cản trở phục hình răng sau này: do răng di lệch và xương hàm tại vị trí tiêu xương bị trũng xuống nên rất khó trồng răng lại.

7. 6 dấu hiệu thể hiện tiêu xương răng

• Xương tại vùng mất răng bị thu hẹp về kích thước và chiều cao hoặc chiều trong ngoài. Trường hợp tiêu xương nặng thì bệnh nhân sẽ thấy gờ xương nhô cao ở giữa sống hàm, hai phía trong và ngoài sẽ thấp hơn. Chiều từ trên xuống dưới thì vùng xương mất răng thấp xuống tạo thành lõm trũng sâu so với vùng xương hàm xung quanh.
• Xoang hàm bị hạ thấp tại vị trí mất răng nhận thấy khi chụp X-quang. Nếu xoang hàm hạ thấp nghĩa là xương răng kế cạnh răng mất cũng đã bị tiêu.
• Sưng nướu, nướu có màu đỏ và chảy máu chân răng. Đây là biểu hiện khi tiêu xương khiến vi khuẩn xâm nhập gây viêm nướu. Nướu khi bị viêm có thấy gây đau nghiêm trọng và có mùi hôi khó chịu.
• Tụt nướu hoặc nhận thấy răng trở nên dài. Tiêu xương biểu hiện rõ khi tụt nướu làm cho chân răng lộ ra và gây ê buốt chân răng kéo dài.
• Răng lung lay, không còn khỏe, đau nhức khi ăn nhai. Răng lung lay là biểu hiện rõ dễ nhận thấy khi tiêu xương do mô xương còn lại không đủ nâng đỡ răng. Lúc này biểu hiện đau nhức và ê buốt khi ăn nhai xuất hiện nhiều hơn dần dẫn đến mất răng.
• Thẩm mỹ gương mặt thay đổi và mất cân đối do tiêu xương quá nhiều. Tiêu xương không nâng đỡ tốt các cơ trên gương mặt nên dấu hiệu lão hóa rõ rệt, má hóp, khuôn mặt bị lệch và các bộ phận trên mặt bất cân xứng.

TƯ VẤN NGAY

Δ

8. Phương pháp trồng răng implant phòng chống tiêu xương hàm

Để phòng chống tiêu xương hàm, bạn cần chăm sóc răng miệng tốt, khám nha sĩ định kỳ 6 tháng/lần, kiểm tra và cạo vôi răng. Đặc biệt, phải điều trị sớm các bệnh lý răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu.

Sau khi mất răng bệnh nhân nên trồng răng implant sớm để ngăn tiêu xương hàm. Trồng răng Implant giúp hàm duy trì chịu lực nhai giúp kích thích xương hàm phát triển và duy trì mật độ xương hàm, ngăn chặn quá trình tiêu hàm. Chân răng implant thay thế được chân răng thật đã mất giúp duy trì áp lực ăn nhai lên xương hàm nên ngăn chặn được tiêu xương hàm và các hậu quả khác do mất răng gây ra.

Nha khoa I-Dent là địa chỉ trồng răng implant giá rẻ tphcm uy tín nhất hiện nay. Với đội ngũ bác sĩ giỏi, công nghệ tiên tiến và thiết bị hiện đại đảm bảo trồng răng implant an toàn, nhanh chóng, không đau và không biến chứng. Trong trường hợp bệnh nhân mất răng lâu năm khiến tiêu xương hàm nhiều thì bác sĩ sẽ chỉ định ghép xương hàm rồi mới cấy ghép implant. để đạt được hiệu quả điều trị tốt.

Trồng răng implant giúp ngăn chặn quá trình tiêu biến xương hàm.

9. Câu hỏi thường gặp về tiêu xương

9.1. Tiêu chân răng là gì? 

Tiêu chân răng là hiện tượng xảy ra sau khi bị mất răng làm tiêu giảm mất dần về chiều cao, số lượng, mật độ và thế tích của xương răng cùng khu vực quanh chân răng bị mất. Nếu không điều trị kịp thời sẽ gây suy giảm chức năng ăn nhai, ảnh hưởng thẩm mỹ và làm cản trở quá trình phục hồi răng giả sau này.

9.2. Bệnh tiêu xương là gì?

Bệnh tiêu xương là biến chứng xảy ra khi mất răng thể hiện ở vùng xương chân răng bị tiêu biến làm suy giảm mật độ chiều cao, số lượng và thể tích của xương ổ răng xung quanh chân răng. Nếu bệnh không điều trị kịp thời có thể gây lệch khớp cắn, mất cân đối gương mặt và suy giảm chức năng ăn nhai của bệnh nhân.

9.3. Quá trình tiêu xương sau khi mất răng diễn ra thế nào?

Quá trình tiêu xương diễn ra tại các vị trí mất răng khiến xương hàm giảm chiều cao và chiều rộng theo thời gian. Xương tiêu trung bình 3.8 mm theo chiều ngang và 1 mm theo chiều dọc trong 6 tháng đầu, tiêu thêm 29 – 63% theo chiều ngang và 11 – 22% theo chiều dọc theo thời gian. Nếu không có giải pháp phục hình duy trì lực nhai truyền xuống xương sẽ tiêu liên tục đến khi còn vỏ xương.

9.4. Còn chân răng thì có bị tiêu xương không?

Còn chân răng vẫn có thể bị tiêu xương hàm vì vùng chân răng còn lại thường có nguy cơ bị viêm nhiễm rất cao và khi có phản ứng viêm nhiễm thì các chất sản sinh ra sẽ làm tiêu xương hàm ( trường hợp này còn gọi là tiêu xương bệnh lý khác với tiêu xương khi chân răng bị mất hoàn toàn).

Tiêu xương hàm là một vấn đề sức khỏe răng miệng nghiêm trọng, cần được điều trị sớm để ngăn ngừa những biến chứng phức tạp về sau. Với sự tiến bộ của y học nha khoa, việc phòng ngừa và điều trị tiêu hàm ngày càng hiệu quả. Để đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất, bạn nên tìm đến những nha khoa uy tín để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn phương án điều trị thích hợp.