Phân Loại Dây Cung Và Tác Dụng Trong Chỉnh Nha

Dây cung là một bộ phận không thể thiếu khi niềng răng, đặc biệt là niềng răng mắc cài. Thực chất, dây cung có khá nhiều loại, mỗi loại sẽ tương ứng với công dụng khác nhau. Bài viết này sẽ gửi đến bạn thông tin tổng quát về dây cung, phân biệt các loại dây cung và tác dụng của từng loại.

1. Dây cung niềng răng là gì?

Với các tín đồ niềng răng sẽ không còn xa lạ với dây cung. Đây là một bộ phận hỗ trợ mắc cài để kéo dịch chuyển các răng về đúng vị trí mong muốn. Dây cung có hình dáng dài và mảnh, được gắn lên răng thông qua mắc cài bằng dây thun. Với một số loại mắc cài tự động, dây cung sẽ được gắn lên các rãnh có sẵn nắp trượt của mắc cài và không cần đến dây thun.

Trong các lần khám răng định kỳ, bác sĩ sẽ tiến hành thu ngắn dây cung này bằng một lực kéo phù hợp để điều chỉnh răng. Việc sử dụng dây cung niềng răng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị niềng răng để đạt được kết quả mong muốn về việc điều chỉnh vị trí của răng và cung miệng.

Dây cung niềng răng

2. Công dụng của dây cung niềng răng

Dây cung niềng răng có một số công dụng quan trọng trong quá trình điều trị niềng răng. Dưới đây là một số công dụng chính của dây cung:

• Điều chỉnh vị trí của răng: Dây cung niềng răng được sử dụng để tạo áp lực và lực căng nhẹ lên răng, từ đó di chuyển răng về vị trí mong muốn trong cung miệng. Điều này giúp cải thiện sự sắp xếp của răng và cung miệng, làm cho răng trở nên đều và hài hòa hơn.
• Tạo sự thoải mái: Dây cung niềng răng được thiết kế để đảm bảo sự thoải mái cho người niềng răng sử dụng trong suốt quá trình điều trị.
• Điều chỉnh cung miệng: Dây cung cũng có thể được sử dụng để điều chỉnh kích thước và hình dạng của cung miệng. Điều này có thể giúp cải thiện cảm giác khi cắn và nuốt, cũng như tạo sự cân bằng và ổn định giữa răng và cung miệng.
• Giữ cố định răng sau điều trị: Sau khi điều trị niềng răng hoàn tất, dây cung niềng răng có thể được sử dụng để giữ cố định vị trí mới của răng trong một thời gian, giúp răng không trở lại vị trí cũ.

Dây cung niềng răng mang lại nhiều tác dụng trong việc điều chỉnh vị trí và hình dạng của răng và cung miệng, giúp cải thiện cả ngoại hình lẫn chức năng miệng của người niềng răng.

Dây cung giúp dịch chuyển các răng về đúng vị trí

3. Các kích thước dây cung niềng răng

Dây cung niềng răng có nhiều kích thước và loại khác nhau tùy vào giai đoạn và mục đích sử dụng của bác sĩ. Nhưng bạn cũng không cần quá lo lắng về việc kích thước của dây cung sẽ khiến bạn khó chịu hay mất thẩm mỹ. Vì kích thước của dây cung sẽ rất mỏng và nhuyễn.

• Giai đoạn đầu: Độ rộng dây cung khoảng từ 0,014 – 0,016.
• Giai đoạn giữa: Có 2 kích thước phù hợp là 0,019 x 0,025 và 0,016 x 0,025.
• Giai đoạn nắn chỉnh khớp cắn và duy trì: Dây cung sẽ có kích cỡ khoảng 0,019 x 0,025.

4. Các loại dây cung niềng răng

4.1. Dây cung chỉnh nha hợp kim kim loại quý

Năm 1887, dây cung kim loại quý như vàng, bạc và bạch kim đã được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực nha khoa nhờ công lao của nhà khoa học Edward Angle. Các thành phần chính của loại dây cung này bao gồm khoảng 55-65% vàng, 5-10% bạch kim, 5-10% palladi, 11-18% đồng và 1-2% niken.

Ưu điểm nổi bật của loại dây cung này là tính đàn hồi và độ dẻo cao, cùng với khả năng chống ăn mòn xuất sắc. Tuy nhiên, chi phí sản xuất và sử dụng chúng rất đắt đỏ, vì vậy thường không phù hợp với đa số người dùng trong lĩnh vực nha khoa.

 Dây cung chỉnh nha hợp kim kim loại quý

4.2. Dây cung Stainless Steel (thép không gỉ)

Dây cung Stainless Steel xuất hiện vào năm 1929 để thay thế cho dây cung hợp kim quý. Mặc dù có giá thành tương đối thấp, loại dây cung này vẫn đặc trưng bởi tính đàn hồi và khả năng chống ăn mòn mạnh mẽ. Thành phần cấu tạo của dây cung Stainless Steel thuộc loại Austenitic “18-8,” với phần trăm chromium từ 17 đến 25%, niken từ 8 đến 25%, và carbon từ 1 đến 2%.

Hiện nay, có ba loại dây cung thép không gỉ phù hợp cho nhiều trường hợp khác nhau trong điều chỉnh răng:

• Dây cung 6 sợi: Dây cung này có độ dẻo tốt và có khả năng chịu được áp lực uốn cao, thích hợp cho các trường hợp cần điều chỉnh răng phức tạp.
• Dây cung 3 sợi twist: Loại dây cung này tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành hàm cố định và phù hợp cho nhiều trường hợp niềng răng, đặc biệt là trong trường hợp cần điều chỉnh sớm. Hệ thống lò xo giúp điều chỉnh hiệu quả.
• Dây cung nhiều sợi: Loại dây này giúp hệ thống mắc cài hoạt động một cách linh hoạt và giảm nguy cơ tổn thương cho răng trong quá trình điều chỉnh.

Dây cung Stainless Steel (thép không gỉ)

4.3. Dây cung niềng răng Cobalt – Chromium

Dây cung Cobalt-Chromium mặc dù đã có mặt trong lĩnh vực niềng răng từ năm 1950, thường không được ưa chuộng trong các trường hợp niềng răng phức tạp do tính đàn hồi yếu. Thành phần chính của chúng bao gồm khoảng 40% coban, 20% crom, 16% sắt và 15% niken.

Vì độ cứng thấp hơn so với các loại dây cung khác, dây cung Cobalt-Chromium thường không phù hợp cho các ca niềng răng có độ phức tạp cao. Thay vào đó, chúng thường được sử dụng trong các trường hợp đơn giản hơn trong điều chỉnh răng.

Dây cung niềng răng Cobalt – Chromium

4.4. Dây cung Niken – titan (Niti)

Dây cung Tini là một phát minh của nhà khoa học William F. Buehler vào năm 1960. Thành phần chính của loại dây cung này bao gồm 55% niken và 45% titan, tạo nên một sự kết hợp độc đáo. Dây cung Tini nổi bật với đặc tính có độ đàn hồi cao và độ cứng thấp, cho phép sử dụng rộng rãi trong hầu hết các trường hợp niềng răng mắc cài. Với những ưu điểm này, dây cung Tini vẫn luôn được xem là sự lựa chọn phổ biến và ưa chuộng trong lĩnh vực chỉnh nha.

Dây cung Niken – titan (Niti)

4.5. Dây cung Titan – Beta (TMA)

Dây cung Titan-Beta chứa 79% titan, 11% molypden, 6% zirconium và 4% tin trong thành phần của nó. Điểm mạnh của loại dây cung này là khả năng tùy chỉnh chiều dài linh hoạt trong quá trình chỉnh răng, giúp tối ưu hóa hiệu suất của quá trình niềng răng một cách tương đối ấn tượng.

Dây cung Titan – Beta (TMA)

4.6. Dây cung niềng sứ

Dây cung niềng sứ là một loại dây cung đặc biệt, bên trong là thép không gỉ, được phủ lớp sứ cao cấp bên ngoài. Lớp sứ này không chỉ tạo ra màu trắng làm tăng tính thẩm mỹ, mà còn giữ cho dây cung có tính lành tính vì sứ không bị biến chất trong quá trình sử dụng.

Loại dây cung này cung cấp sức mạnh kéo đáng kể và ổn định, mặc dù độ bền của nó có thể không cao bằng một số loại dây khác. Tuy nhiên, ưu điểm về tính thẩm mỹ và tính lành tính khiến cho dây cung niềng sứ trở thành một sự lựa chọn phù hợp cho những người quan tâm đến việc giấu dây niềng răng.

Dây cung niềng sứ

4.7 Dây cung vuông niềng răng

Dây cung tiết diện, thường được gọi là dây cung vuông, thường được sử dụng trong quá trình điều chỉnh răng để đóng khoảng, điều chỉnh khớp cắn và duy trì kết quả sau chỉnh nha. Loại dây cung này có nhiều kích thước và tùy chỉnh khác nhau để phù hợp với từng tình huống cụ thể trong quá trình điều chỉnh răng.

Dây cung vuông niềng răng