Cách Chăm Sóc Răng Miệng Sau Khi Niềng Răng

Sau khi niềng răng bạn cần đeo hàm duy trì theo đúng chỉ định của bác sĩ để giữ răng ổn định, tránh tình trạng răng xê dịch và chạy lại vị trí cũ, vì lúc này răng đã dịch chuyển đúng vị trí nhưng chưa thật sự ổn định. Bên cạnh đó, bạn cần tiếp tục duy trì chế độ vệ sinh răng miệng đúng cách, nên ăn các thực phẩm mềm, dễ nhai và tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để duy trì kết quả chỉnh nha lâu dài.

1. Vì sao phải chăm sóc răng miệng sau khi niềng răng?

Sau khi niềng răng cần chăm sóc răng miệng để giúp răng ổn định ở vị trí mới, duy trì kết quả niềng răng được lâu dài và tránh các bệnh lý răng miệng như: sâu răng, viêm nướu.

Khoang miệng vốn là môi trường ẩm và ấm nên tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển. Nếu bệnh nhân vệ sinh không kỹ có thể khiến vi khuẩn tấn công gây sâu răng, viêm nướu hoặc các bệnh lý khác từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sau niềng.

Ngoài ra, trong giai đoạn đeo hàm duy trì răng vẫn có xu hướng tích tụ mảng bám và thức ăn thừa ở các kẽ răng. Nếu không chải răng đúng cách và dùng chỉ nha khoa để làm sạch những thức ăn và mảng bám này thì nguy cơ hình thành cao răng, hôi miệng và viêm lợi sẽ tăng cao. Chính vì vậy, chăm sóc răng miệng sau khi niềng sẽ giúp bạn duy trì hàm răng đều đẹp và bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.

Chăm sóc răng sau niềng ngăn sâu răng, viêm nướu và duy trì kết quả lâu dài.

2. Cách vệ sinh và chăm sóc răng miệng sau khi niềng răng xong

2.1 Chọn bàn chải và kem đánh răng

Bạn nên dùng bàn chải lông mềm, đầu nhỏ và thuôn gọn để dễ len lỏi vào các răng trong cùng cũng như các kẽ hẹp. Đối với những người đang đeo hàm duy trì cố định có thể dùng bàn chải điện hoặc bàn chải chuyên dụng cho người niềng răng để loại bỏ mảng bám hiệu quả hơn nhờ cơ chế rung hoặc xoay tự động giảm bớt áp lực khi chải và hạn chế tổn thương lợi. Ngoài ra, bạn nên thay bàn chải định kỳ khoảng 2–3 tháng/lần hoặc sớm hơn nếu lông bàn chải bị tòe ra.

Các chuyên gia khuyến khích dùng kem đánh răng chứa fluoride vì đây là thành phần giúp tái khoáng men răng, tăng cường độ cứng và giảm nguy cơ sâu răng sau quá trình chỉnh nha. Đối với những người thường xuyên bị ê buốt răng sau khi tháo niềng có thể chọn loại kem đánh răng chuyên dụng dành cho răng nhạy cảm chứa kali nitrat hoặc strontium chloride để làm dịu dây thần kinh trong ngà răng.

2.2 Lưu ý cách chải răng

Bạn nên chải răng ít nhất 2–3 lần/ngày đặc biệt là sau các bữa ăn chính để loại bỏ mảng bám và thức ăn thừa. Khi chải bạn không nên đánh ngang vì dễ gây mòn cổ răng và tổn thương nướu. Thay vào đó bạn nên chải theo chuyển động tròn nhỏ hoặc đặt bàn chải nghiêng 45 độ so với viền nướu rồi kéo nhẹ từ trên xuống dưới. Cách này sẽ giúp bạn làm sạch mảng bám tốt nhất và vẫn bảo vệ được răng và nướu không bị tổn thương.

Nếu bạn đang gắn hàm duy trì cố định thì sẽ cần dành nhiều thời gian hơn cho việc chải ở mặt ngoài, mặt trong và mặt nhai. Đặc biệt bạn nên chải kỹ vùng quanh dây cố định và mắc cài vì đây là nơi dễ bám thức ăn. Bên cạnh đó, bạn cũng đừng quên bước chải lưỡi vì theo thống kê khoảng 70% vi khuẩn trong khoang miệng tích tụ ở lưỡi, do đó làm sạch lưỡi sẽ giảm mùi hôi miệng và mang lại cảm giác hơi thở dễ chịu hơn.

2.3 Dùng bàn chải kẽ, chỉ nha khoa và tăm nước để làm sạch kẽ răng

Bàn chải thông thường khó làm sạch hoàn toàn các kẽ răng đặc biệt là khu vực quanh dây cố định. Vì vậy bạn nên sử dụng bàn chải kẽ có đầu nhỏ đưa nhẹ nhàng lên xuống để loại bỏ mảng bám và thức ăn còn sót lại. Với những vị trí bàn chải kẽ không thể chạm tới bạn có thể dùng chỉ nha khoa dài khoảng 20–25 cm luồn cẩn thận qua kẽ răng và di chuyển nhẹ nhàng theo chiều dọc để làm sạch thức ăn mà không làm tổn thương nướu.

Bạn cũng có thể lựa chọn tăm nước để thao tác nhanh và thuận tiện hơn. Dòng nước áp lực vừa đủ có thể len lỏi vào các khoảng hẹp để loại bỏ mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn mà không gây ê buốt răng. Đây cũng là giải pháp được nhiều bác sĩ khuyến khích sử dụng cho bệnh nhân mới tháo niềng vì làm sạch kẽ răng bằng tăm nước sẽ hạn chế tình trạng viêm nướu và hình thành cao răng.

Kết hợp dùng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng hiệu quả.

2.4 Dùng nước súc miệng chứa fluoride

Bên cạnh việc chải răng và làm sạch kẽ răng, bạn cũng nên sử dụng thêm nước súc miệng chứa fluoride để tăng cường khả năng tái khoáng giúp răng chắc khỏe và giảm nguy cơ sâu răng. Fluoride còn có tác dụng làm dịu tình trạng ê buốt và hỗ trợ phòng ngừa các đốm trắng trên răng.

Bạn có thể súc miệng 1–2 lần/ngày sau khi ăn và sau khi chải răng vào buổi tối. Với người có nướu nhạy cảm nên chọn loại nước súc miệng có nồng độ fluoride vừa phải và không chứa cồn để tránh cảm giác rát bỏng. Khi sử dụng, bạn ngậm một lượng vừa đủ rồi súc kỹ trong 30–60 giây sau đó nhổ bỏ và hạn chế ăn uống ngay sau đó để fluoride phát huy tối đa tác dụng.

Dùng nước súc miệng fluoride để răng chắc khỏe và giảm ê buốt sau niềng.

2.5 Tái khám định kỳ theo lịch trình của bác sĩ

Sau khi tháo niềng bạn nên tái khám định kỳ theo lịch để bác sĩ kiểm tra sự ổn định của răng, tình trạng hàm duy trì cũng như phát hiện sớm các vấn đề có thể phát sinh như lệch khớp cắn, mòn răng hay viêm nướu. Với những trường hợp đang sử dụng hàm duy trì cố định, tái khám định kỳ còn giúp bác sĩ phát hiện các tình trạng bong, sút dây hoặc tích tụ mảng bám quanh khí cụ để xử lý sớm.

Trong 6 tháng đầu tiên sau khi tháo niềng bạn nên tái khám khoảng 1–2 tháng/lần để bác sĩ theo dõi sát sao. Sau giai đoạn này, lịch tái khám có thể giãn ra 3–6 tháng/lần tùy theo tình trạng răng miệng. Duy trì thói quen tái khám đúng lịch sẽ giúp bạn giữ kết quả chỉnh nha lâu dài và phòng ngừa các bệnh lý răng miệng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe toàn hàm.

3. Chế độ ăn uống sau khi niềng răng

Trong giai đoạn này răng và nướu vẫn còn nhạy cảm nên dễ chịu tác động bởi lực nhai, vì vậy bạn cần điều chỉnh thói quen ăn uống để bảo vệ men răng và duy trì kết quả chỉnh nha.

• Tránh các loại thực phẩm quá cứng, dai hoặc dính như kẹo cứng, kẹo caramen, kẹo cao su, các loại hạt khô hay khoai tây chiên,… vì chúng dễ làm răng đau, bong hàm duy trì hoặc tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây sâu răng.
• Hạn chế đồ ăn nhiều đường và thức uống có gas, nước ngọt đóng chai hay rượu bia vì chúng làm mòn men răng, tăng nguy cơ sâu răng và ảnh hưởng đến độ bền của kết quả niềng.
• Chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày thay vì ăn lượng lớn cùng lúc vì như vậy sẽ giảm lực tác động lên răng và hạn chế cảm giác ê buốt.
• Uống đủ nước mỗi ngày để giữ ẩm khoang miệng, hỗ trợ làm sạch cặn thức ăn còn sót lại và giảm nguy cơ hình thành mảng bám.
• Cần lưu ý đến thời gian ăn, đặc biệt không nên ăn bất kỳ thực phẩm có chứa nhiều đường trước giờ đi ngủ mà không vệ sinh lại răng.

Các loại thực phẩm nên kiêng ăn sau khi niềng răng.

Tóm lại, sau khi niềng răng bạn nên đeo hàm duy trì theo hướng dẫn của bác sĩ, vệ sinh răng miệng khoa học, kết hợp cùng chế độ ăn uống hợp lý và tái khám định kỳ theo lịch của bác sĩ để duy trì kết quả chỉnh nha lâu dài. Nếu chăm sóc đúng cách bạn sẽ giữ được hàm răng đều đẹp, chắc khỏe, đồng thời hạn chế các nguy cơ xô lệch răng hay các bệnh lý về răng miệng.