Sau Khi Niềng Răng Xong Phải Đeo Hàm Duy Trì Bao Lâu?

Niềng răng xong phải đeo hàm duy trì từ 6-12 tháng hoặc có thể lâu hơn tùy theo tình trạng răng và cơ địa mỗi người. Trong 3-6 tháng đầu, bạn cần đeo hàm liên tục 20-22 giờ mỗi ngày và chỉ tháo ra khi ăn uống hoặc đánh răng. Sau đó, thời gian đeo sẽ giảm dần và chủ yếu sử dụng vào ban đêm theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo kết quả niềng răng được bền vững lâu dài.

1. Hàm duy trì là gì?

Hàm duy trì là khí cụ được bác sĩ chỉ định đeo sau khi hoàn tất toàn bộ quá trình chỉnh nha (sau khi tháo mắc cài hoặc khai niềng). Chức năng chính của hàm duy trì là giữ cho răng ổn định tại vị trí mới không bị xô lệch và giúp chân răng thích nghi với cấu trúc xương hàm. Mỗi bộ hàm duy trì sẽ được thiết kế riêng biệt dựa trên hình dạng, kích thước, khung hàm của từng người để đảm bảo độ khít sát.

Hiện có 2 loại hàm duy trì phổ biến là hàm duy trì tháo lắp và hàm duy trì cố định:

• Hàm duy trì tháo lắp: Bạn sẽ được yêu cầu đeo toàn thời gian trong khoảng 4-12 tháng sau khi tháo niềng. Kết thúc giai đoạn này, bác sĩ sẽ kiểm tra lại để đánh giá mức độ ổn định của răng. Tùy tình trạng của từng người mà thời gian đeo có thể kéo dài thêm vài tháng, vài năm hoặc có thể đeo vô thời hạn.
• Hàm duy trì cố định: Là loại hàm được gắn cố định vào mặt trong của răng, rất kín đáo và khó nhận ra. Tuy nhiên, so với loại tháo lắp thì hàm cố định thường cần đeo lâu hơn và có thể đeo trong nhiều năm để tránh răng dịch chuyển trở lại vị trí cũ.

Hàm duy trì giữ cho răng ổn định, không bị chạy sau khi tháo niềng.

2. Niềng răng xong có cần đeo hàm duy trì không?

Đeo hàm duy trì sau khi tháo niềng là bắt buộc nếu bạn muốn giữ kết quả chỉnh nha ổn định lâu dài. Trong suốt quá trình niềng, răng và xương hàm phải chịu lực tác động liên tục từ mắc cài, dây cung hoặc khay niềng để di chuyển răng đến vị trí mong muốn nên răng tại thời điểm mới tháo niềng rất nhạy cảm và dễ chạy lại vì răng chưa kịp ổn định hoàn toàn trong xương hàm nhưng lại phải lập tức đảm nhiệm chức năng ăn nhai nên rất dễ bị xô lệch trở về vị trí ban đầu.

Hơn nữa, mô nướu và mô nha chu cũng cần thêm thời gian để tổ chức lại cấu trúc. Vì vậy, cần đeo hàm duy trì sau niềng răng để ổn định răng và các tổ chức quanh răng. Nếu không đeo hàm duy trì thì trong quá trình ăn nhai các tổ chức này sẽ có xu hướng trở bị lệch lạc trở lại.

Nên đeo hàm duy trì để giữ kết quả niềng răng dài lâu.

3. Niềng răng xong đeo hàm duy trì bao lâu?

Sau khi niềng răng cần đeo hàm duy trì trong khoảng 6–12 tháng, tùy thuộc vào độ ổn định của xương hàm và cơ địa mỗi người. Trong 3–6 tháng đầu bạn nên đeo hàm gần như toàn thời gian (20–22 giờ/ngày) và chỉ tháo ra khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng. Sau đó giảm dần thời gian đeo và chủ yếu đeo vào ban đêm.

Một số trường hợp có nền xương hàm yếu, răng dễ dịch chuyển hoặc mô nướu yếu thì bác sĩ có thể chỉ định đeo hàm duy trì lâu hơn hoặc có thể duy trì cả đời để giữ răng ổn định.

Tùy theo loại hàm duy trì mà bạn sử dụng, thời gian đeo và mức độ tuân thủ cũng sẽ có sự khác nhau:

Thời gian đeo hàm duy trì tháo lắp

• Trong 3-6 tháng đầu bạn cần đeo hàm duy trì 20- 22 giờ/ngày và chỉ tháo ra khi ăn hoặc khi đánh răng. Vì đây là giai đoạn quyết định khả năng ổn định của răng nên bạn phải tuân thủ nghiêm ngặt.
• Sau đó, Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ ổn định của răng. Nếu đạt yêu cầu thì bạn sẽ được chỉ định chỉ đeo vào ban đêm và bạn duy trì thói quen đeo hàm khi ngủ trong khoảng 2 năm để đảm bảo răng không chạy lại.
• Từ năm thứ 3 trở đi bạn có thể giảm tần suất chỉ đeo hàm duy trì vào mỗi đêm hoặc vài đêm mỗi tuần tùy theo cơ địa và đánh giá của bác sĩ.

Thời gian đeo hàm duy trì từ 6 – 12 tháng.

Thời gian đeo hàm duy trì cố định

Hàm duy trì cố định được gắn vĩnh viễn vào mặt trong của răng nên bạn sẽ đeo 24/7 dù đang ăn, ngủ hay vệ sinh răng miệng và chỉ có bác sĩ mới có thể tháo hàm này. Sau khi tháo hàm cố định, bác sĩ sẽ thường chỉ định bạn chuyển sang hàm tháo lắp để đeo ban đêm nhằm tránh răng dịch chuyển trở lại.

Trong nhiều trường hợp, người có răng dễ xô lệch hoặc cấu trúc nha chu yếu có thể cần đeo hàm cố định ít nhất 10 năm hoặc đeo bán thời gian đến suốt đời để duy trì kết quả chỉnh nha.

Ngoài ra, thời gian đeo hàm duy trì còn sẽ thay đổi phụ thuộc vào cơ địa và mức độ ổn định xương hàm của mỗi người, tình trạng răng trước khi niềng, độ phức tạp của ca chỉnh nha, tuổi tác (người trưởng thành sẽ phải đeo hàm lâu hơn trẻ em) và mức độ tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Tuân thủ thời gian đeo hàm duy trì đúng chỉ định sẽ giữ ổn định kết quả niềng răng và giảm tối đa nguy cơ răng chạy lại.

4. Lưu ý cách chăm sóc răng miệng khi đeo hàm duy trì

Dưới đây là những lưu ý cách chăm sóc răng miệng khi đeo hàm duy trì:

• Khi đeo hàm duy trì, bạn phải chú trọng đến việc vệ sinh răng miệng. Bạn nên sử dụng bàn chải đánh răng cho người niềng răng và dùng thêm nước súc miệng, máy tăm nước, chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn và vi khuẩn bám trên răng.
• Vệ sinh hàm duy trì hàng ngày, không đánh rửa hàm quá mạnh và không vệ sinh bằng nước nóng vì có thể làm hàm nhựa biến dạng.
• Cất giữ hàm trong hộp riêng biệt khi không đeo để tránh thất lạc.
• Không tháo hàm duy trì quá nhiều và chỉ tháo ra khi cần thiết.
• Báo ngay cho bác sĩ làm lại hàm nếu bị mất hoặc hư hỏng.

Vệ sinh răng sạch sẽ mỗi ngày để ngăn chặn bệnh lý răng miệng.

5. Hướng dẫn vệ sinh hàm duy trì sau niềng

• Chuẩn bị nước ấm, bàn chải lông mềm, bông tăm và dung dịch ngâm chuyên dụng.
• Rửa sơ hàm duy trì bằng nước ấm, sau đó dùng bàn chải và kem đánh răng làm sạch toàn bộ bề mặt.
• Dùng bông tăm thấm nước làm sạch kỹ các khe nhỏ và mảng bám còn sót lại.
• Ngâm hàm trong dung dịch chuyên dụng 5–10 phút để loại bỏ vi khuẩn và mùi hôi.
• Lau khô và bảo quản hàm duy trì trong hộp sạch.

Vệ sinh hàm duy trì sau niềng.

6. Câu hỏi thường gặp

6.1. Niềng răng xong không đeo hàm duy trì có được không?

Câu trả lời là không. Niềng răng xong bắt buộc đeo hàm duy trì vì nếu không đeo thì răng dễ dịch chuyển và quay về vị trí cũ do xương hàm, mô nướu và mô nha chu chưa ổn định. Nếu không đeo hàm duy trì thì kết quả niềng răng trước đó xem như uổng công vì răng sẽ bị lệch lạc và sai khớp cắn trở lại.

6.2. Niềng răng xong đeo hàm duy trì trong bao lâu mỗi ngày?

Sau khi niềng răng xong bạn cần đeo hàm duy trì 20–22 giờ/ngày và chỉ tháo khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng. Sau đó, tùy tình trạng răng và cơ địa của mỗi người mà bác sĩ sẽ cho phép bạn giảm xuống chỉ còn đeo vào ban đêm.

6.3. Niềng răng có phải đeo hàm duy trì cả đời không?

Không phải ai cũng cần đeo hàm duy trì cả đời nhưng một số người có cơ địa răng dễ chạy, mô nha chu yếu hoặc nền xương kém ổn định có thể được khuyến nghị đeo bán thời gian vào buổi tối lâu dài hoặc sẽ duy trì đeo hàm suốt đời để giữ răng luôn đúng vị trí trên cung hàm.

Có thể thấy, việc đeo hàm duy trì sau khi tháo niềng là bước quan trọng để giữ răng ổn định và ngăn ngừa tình trạng răng chạy lại. Thời gian đeo thường kéo dài từ 6–12 tháng, trong đó 3–6 tháng đầu cần đeo gần như toàn thời gian để đạt hiệu quả tối ưu. Mỗi người sẽ có phác đồ duy trì khác nhau tùy vào cơ địa, sức khỏe răng miệng và chỉ định của bác sĩ. Tuân thủ đúng hướng dẫn và tái khám định kỳ sẽ giúp bạn giữ được hàm răng đều đẹp lâu dài.