Niềng Răng Là Gì? Lợi Ích Và Các Phương Pháp Thực Hiện

Niềng răng là kỹ thuật chỉnh nha nhằm tác động lực nhẹ nhàng và liên tục lên răng giúp răng di chuyển về vị trí mong muốn trên cung hàm. Niềng răng áp dụng để làm đều răng mọc khấp khểnh, không đúng chỗ, đưa răng về đúng vị trí trên khớp cắn và cải thiện sức khỏe răng miệng. Có nhiều phương pháp niềng răng, tùy vào tình trạng răng và nhu cầu của mỗi người mà chọn loại niềng răng phù hợp.

1. Niềng răng là gì?

Niềng răng là một phương pháp chỉnh nha sử dụng các khí cụ nha khoa như mắc cài, dây cung, khay niềng trong suốt để điều chỉnh vị trí của răng về đúng vị trí khớp cắn, giúp răng đều, thẳng hàng và cải thiện chức năng ăn nhai. Áp dụng cho các trường hợp răng mọc khấp khểnh, hô, móm, thưa hoặc sai khớp cắn.

Thời gian hoàn thành niềng răng dao động từ 1 đến 3 năm hoặc lâu hơn tùy vào tình trạng bàn đầu của răng, tốc độ di chuyển của răng theo cơ địa và phác đồ điều trị của bác sĩ. Việc chọn đúng phương pháp niềng răng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả và thời gian điều trị.

Bên cạnh việc cải thiện vị trí răng và khớp cắn, niềng răng còn mang lại lợi ích thẩm mỹ rõ rệt giúp gương mặt hài hòa hơn. Đồng thời, sau khi niềng thì răng đều và khít giúp bạn dễ dàng vệ sinh, từ đó giảm nguy cơ sâu răng, viêm nướu và các bệnh lý nha khoa liên quan.

Hiện tại không có quy định về độ tuổi niềng răng, tuy nhiên độ tuổi tốt nhất để niềng răng thường là từ 9-14 tuổi vì lúc này răng và xương đang phát triển nên việc di chuyển răng để niềng sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn. Niềng răng có thể thực hiện ở nhiều độ tuổi khác nhau miễn răng và nướu khỏe mạnh. Trên thực tế, khoảng 20% bệnh nhân chỉnh nha ở Hoa Kỳ trên 18 tuổi.

2. Lợi ích của niềng răng là gì?

2.1. Tính thẩm mỹ cao

Sau khi niềng răng, bạn sẽ không còn khuyết điểm răng hô, móm, khấp khểnh hay lệch lạc,… Từ đó giúp khuôn mặt cân đối, hài hòa và có nụ cười đẹp tự tin hơn.

2.2. Cải thiện chức năng ăn nhai

Do răng gặp tình trạng khấp khểnh, mọc lệch, mọc không đúng vị trí trên cung hàm nên cản trở quá trình ăn uống và có thể dẫn đến tổn thương khớp cắn, viêm nướu, đau đầu. Sau khi niềng răng thì bạn sẽ cải thiện triệt để tình trạng này.

2.3. Không cần phải trồng răng giả

Niềng răng giúp bạn có thể khắc phục tình trạng mất răng mà không cần răng giả bằng cách đóng lại khoảng bị mất răng, và cách này chỉ áp dụng khi mất một hoặc vài chiếc răng.

2.4. Phòng ngừa bệnh lý răng miệng

Niềng răng giúp răng thẳng hàng, khít chặt và không còn khoảng trống giữa các răng nên quá trình vệ sinh răng miệng diễn ra dễ dàng, ngăn thức ăn bám lại, từ đó ngăn ngừa các bệnh lý răng miệng như: sâu răng, viêm lợi, viêm nha chu,…

2.5. Cải thiện khả năng phát âm

Giọng nói được quyết định bởi nhiều yếu tố như lưỡi, răng và môi nên có trường hợp vì răng mọc lệch, khấp khểnh khiến việc phát âm khó nghe, bị ngọng và khó sửa. Niềng răng giúp răng mọc đều và đúng vị trí trên cung hàm giúp bạn có thể phát âm chuẩn xác với âm thanh dễ nghe hơn.

2.6. Cải thiện nụ cười và khuôn mặt

Niềng răng giúp răng đều và đẹp giúp nụ cười bạn tự tin hơn. Bên cạnh đó, niềng răng cũng góp phần nắn chỉnh lại cấu trúc xương hàm giúp bạn có khuôn mặt thon gọn và hài hòa.

2.7. Điều chỉnh rối loạn khớp thái dương hàm

Niềng răng là di chuyển răng về đúng vị trí trên cung hàm giúp điều chỉnh tình trạng lệch khớp cắn, cải thiện sự cân đối giữa hai hàm và giảm áp lực lên khớp thái dương. Từ đó, niềng răng giúp điều chỉnh rối loạn khớp thái dương hàm một cách triệt để.

3. Các loại niềng răng phổ biến

Các loại niềng răng phổ biến hiện nay bao gồm: niềng răng kim loại, niềng răng mắc cài sứ, niềng răng mắc cài mặt trong, niềng răng mắc cài tự buộc và niềng răng trong suốt.

Tùy vào tình trạng răng và nhu cầu khác nhau của mỗi người mà có loại niềng răng phù hợp nên bạn cần đến nha khoa uy tín để thăm khám và lựa chọn phương pháp niềng răng phù hợp.

3.1. Niềng răng kim loại

Niềng răng kim loại là phương pháp niềng răng truyền thống và phổ biến nhất hiện nay do chi phí thấp nhưng vẫn hiệu quả. Niềng răng kim loại sử dụng mắc cài làm từ thép không gỉ, bạc hoặc vàng và dây cung để tạo lực di chuyển răng về đúng vị trí trên cung hàm.

Thời gian niềng răng mắc cài kim loại thường kéo dài từ 12-36 tháng, thời gian có thể ngắn hoặc dài hơn tùy vào tình trạng răng miệng hiện tại và cơ địa mỗi người.

Nhược điểm của niềng răng kim loại là tính thẩm mỹ không cao vì mắc cài có màu sắc khác biệt với răng thật nên dễ bị lộ ra ngoài khi cười hoặc giao tiếp. Bên cạnh đó, niềng răng bằng mắc cài kim loại có thể gây khó chịu cho môi, má và lưỡi vì cọ xát trong sinh hoạt cũng như khó khăn khi vệ sinh. Chính vì vậy, niềng răng kim loại phù hợp với người không quá đề cao tính thẩm mỹ, có thể chịu đau trong thời gian đầu khi chưa quen với mắc cài.

3.2. Niềng răng mắc cài sứ

Niềng răng mắc cài sứ là phương pháp niềng răng tương tự niềng răng mắc cài kim loại nhưng sử dụng chất liệu sứ cao cấp để làm mắc cài. Mắc cài sứ gắn cố định lên răng, kết hợp với dây cung kim loại không gỉ và các khí cụ khác để tạo lực và di chuyển răng về vị trí mong muốn.

Do sử dụng vật liệu sứ cao cấp nên mắc cài sứ có màu sắc gần giống răng thật. Điều này giúp mắc cài không dễ bị lộ khi cười hoặc giao tiếp, giúp người niềng răng tự tin hơn. Bên cạnh đó, mắc cài sứ làm từ chất liệu sứ cao cấp lành tính, bề mặt được mài mịn nên đảm bảo không gây kích ứng hay khó chịu vì ma sát với môi khi sử dụng.

Tuy nhiên chi phí niềng răng bằng mắc cài sứ cao hơn so với niềng răng kim loại và độ bền của mắc cài sứ cũng thấp hơn. Vì vậy, niềng răng mắc cài sứ phù hợp với người có nhu cầu thẩm mỹ cao, ưu tiên sự tiện lợi và dễ kích ứng với kim loại.

Thời gian niềng răng mắc cài sứ dao động từ 18-42 tháng, thường lâu hơn mắc cài kim loại khoảng 6 tháng, nhưng có thể kéo dài hoặc ngắn hơn tùy tình trạng răng miệng, cơ địa người niềng và kỹ thuật niềng.

3.3. Niềng răng mắc cài mặt trong

Niềng răng mắc cài mặt trong (mặt lưỡi) là phương pháp niềng răng mà các khí cụ được gắn vào mặt trong của răng thay vì mặt ngoài như niềng răng truyền thống. Niềng răng mắc cài mặt trong sử dụng hệ thống dây cung, mắc cài và các khí cụ nha khoa để tạo áp lực từ mặt răng bên trong tiếp giáp với lưỡi để di chuyển răng về vị trí mong muốn trên cung hàm.

Do mắc cài được giấu kín ở mặt trong của răng sẽ hoàn toàn không lộ ra ngoài khi giao tiếp. Ngoài ra, niềng răng mắc cài mặt trong cũng giúp bảo vệ nướu và niêm mạc miệng vì không bị cọ sát với mắc cài.

Nhược điểm của niềng răng mắc cài mặt trong là chi phí khá cao, khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng vì mắc cài được giấu phía trong.

Thời gian niềng răng mắc cài trong thường dao động từ 18-36 tháng, lâu hơn so với niềng răng mắc cài kim loại và mắc cài sứ. Thời gian niềng này phụ thuộc vào tình trạng răng miệng, cơ địa và kỹ thuật niềng của bác sĩ.

3.4. Niềng răng mắc cài tự buộc

Niềng răng mắc cài tự buộc (tự động) là phương pháp niềng răng sử dụng mắc cài có nắp trượt tự động để cố định dây cung thay thế cho thun buộc hay dây kim loại. Khi dây cung được đặt vào rãnh của mắc cài tự buộc, nắp trượt sẽ đóng lại và tiến hành tạo lực kéo và siết để di chuyển răng.

Ưu điểm niềng răng mắc cài tự buộc là giảm thời gian đeo niềng răng, ít gây cảm giác đau, dây ít bị biến dạng và không bong tuột mắc cài nhờ dây trượt tự do trong rãnh mắc cài. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng tăng độ thẩm mỹ vì không cần dùng dây thun và dễ dàng vệ sinh răng miệng.

Chi phí niềng răng mắc cài tự buộc khá cao, độ dày của mắc cài lớn đòi hỏi phải thực hiện bởi bác sĩ tay nghề cao để đạt hiệu quả tốt.

Thời gian niềng răng mắc cài tự động dao động từ 12-24 tháng, ngắn hơn so với niềng răng truyền thống. Tùy vào tình trạng răng miệng hiện tại, cơ địa người niềng răng và kỹ thuật niềng mà thời gian sẽ khác nhau.

3.5. Niềng răng trong suốt

Niềng răng trong suốt còn gọi là niềng răng không mắc cài, là phương pháp niềng răng sử dụng các khay niềng bằng nhựa trong suốt có thể tháo lắp để dịch chuyển răng về vị trí mong muốn mà không sử dụng mắc cài hay dây cung như niềng răng truyền thống.

Điểm nổi bật của niềng răng trong suốt là tính thẩm mỹ cao, người đối diện khó nhận ra việc bạn đang niềng răng. Niềng trong suốt cũng giúp người niềng thuận tiện sinh hoạt vì có thể tháo lắp và vệ sinh dễ dàng và vô cùng lành tính.

Tuy nhiên, chi phí niềng răng trong suốt cao hơn so với các phương pháp niềng răng khác nhiều và không hiệu quả đối với trường hợp răng lệch nặng. Bên cạnh đó, người niềng răng trong suốt cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt thời gian đeo khay niềng thì mới đạt hiệu quả niềng răng.

Thời gian niềng răng trong suốt dao động từ 9-18 tháng với trường hợp thông thường, từ 18-36 tháng cho trường hợp phức tạp hơn và dùng từ 25-40 khay niềng. Thời gian niềng răng trong suốt tương đối ngắn hơn so với phương pháp khác vì niềng răng trong suốt không niềng những trường hợp răng quá xô lệch.

Các loại niềng răng phổ biến hiện nay

4. Trường hợp nào nên niềng răng?

Các trường hợp cần niềng răng:

• Răng mọc lệch lạc: Là tình trạng răng mọc lệch vị trí, chồng chéo hoặc xoắn vào nhau khiến khớp cắn bị lệch và biến dạng. Niềng răng giúp di chuyển các răng về đúng vị trí, cải thiện chức năng ăn nhai, tăng tính thẩm mỹ.
• Răng hô: Là tình trạng răng hàm trên đưa ra ngoài, xảy ra khi răng hoặc xương hàm trên phát triển quá mức. Tình trạng răng hô sẽ được cải thiện sau khi niềng, giúp người niềng có hàm răng hài hòa và tự tin hơn.
• Răng móm: Là tình trạng răng hàm dưới đưa ra trước hàm trên khiến cằm bị lệch và khuôn mặt không cân đối. Răng móm gây khó khăn khi ăn nhai, ảnh hưởng đến phát âm và tính thẩm mỹ. Niềng răng giúp điều chỉnh khớp cắn, đưa hàm dưới về đúng vị trí, từ đó giúp người niềng cải thiện chức năng ăn nhai.
• Răng thưa: Là tình trạng răng trên cung hàm không mọc sát nhau nên tạo khoảng trống giữa các răng. Sau khi niềng răng, hàm răng sẽ đều đặn và thẳng hàng, chuẩn khớp cắn giúp người niềng tránh mắc các bệnh lý do răng thưa như: viêm lợi, viêm nha chu, sai lệch khớp cắn làm tổn thương xương hàm,…
• Khớp cắn hở: Là tình trạng răng hàm trên và răng hàm dưới không thể chạm vào nhau. Sau khi niềng răng, tình trạng này sẽ được khắc phục giúp người niềng cải thiện chức năng ăn nhai, khả năng phát âm.
• Khớp cắn chéo: Là tình trạng các răng trên cung hàm chia thành nhiều nhóm thò thụt khác nhau, không có sự đối xứng giữa hai hàm răng trên và dưới. Niềng răng sẽ giúp hàm răng đều hơn, hai hàm đối xứng với nhau, từ đó cải thiện khả năng ăn nhai, tăng thẩm mỹ và dễ vệ sinh răng miệng.

5. Quy trình niềng răng chuẩn tại Nha khoa I-Dent

Tại Nha khoa I-Dent, quy trình niềng răng diễn ra trong 5 bước, được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và sau khoảng 18-24 tháng thì răng đã dịch chuyển về vị trí mong muốn. Cụ thể quy trình niềng răng tại Nha khoa I-Dent:

• Bước 1: Thăm khám và chụp phim X-Quang

Trước khi niềng răng, bác sĩ tiến hành thăm khám và chụp X-Quang tình trạng răng miệng của bệnh nhân. Nếu răng mắc bệnh lý thì sẽ được điều trị trước khi niềng. Nếu răng khỏe mạnh thì bác sĩ sẽ lấy dấu răng và lên phác đồ điều trị.

• Bước 2: Lấy dấu răng và lên kế hoạch điều trị

Bác sĩ tiến hành lấy dấu răng bệnh nhân để biết tình trạng răng miệng cụ thể và lên kế hoạch điều trị. Ở bước này bạn sẽ biết được tình trạng răng miệng của bạn thích hợp với phương pháp niềng răng nào và thời gian niềng răng là bao lâu.

• Bước 3: Gắn mắc cài

Sau khi được bác sĩ tư vấn và chọn phương án niềng phù hợp, bạn sẽ được gắn mắc cài lên răng. Quá trình gắn mắc cài kéo dài khoảng 1 tiếng đồng hồ.

• Bước 4: Theo dõi quá trình dịch chuyển của răng

Sau khi hoàn tất gắn mắc cài, bác sĩ sẽ theo dõi quá trình dịch chuyển của răng. Hằng tháng bạn sẽ đến nha khoa đẻ bác sĩ xem xét tình hình của răng và điều chỉnh dây cung để thiết lập độ siết mới.

• Bước 5: Tháo mắc cài và đeo hàm duy trì

Sau khoảng 18-24 tháng, khi răng đã dịch chuyển về đúng vị trí mong muốn trên cung hàm thì bạn sẽ được bác sĩ tháo mắc cài. Tuy nhiên, sau khi tháo mắc cài thì bạn phải đeo hàm duy trì thêm khoảng 6 tháng để răng ổn định vị trí, tránh tình trạng răng xô lệch về vị trí cũ. Đây là bước cuối cùng trong quy trình niềng răng chuẩn y khoa tại Nha khoa I-Dent.

Lưu ý, vấn đề chăm sóc vệ sinh răng miệng có vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra đúng kế hoạch và đạt hiệu quả tốt. Bạn có thể dùng các công cụ vệ sinh răng miệng như: bàn chải lông mềm, chỉ nha khoa và tăm nước để loại bỏ sạch mảng bám, thức ăn thừa xung quanh mắc cài và bên trong kẽ răng, từ đó ngăn ngừa bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu và viêm nha chu.