Niềng răng bao lâu thì tháo được? Có nên tháo niềng sớm?

Thời gian niềng răng trong khoảng từ 18-24 tháng thì có thể tháo được, với các tình trạng răng miệng phức tạp cần thời gian lâu hơn khoảng 24 – 36 tháng. Thời gian tháo niềng sớm hay muộn còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như độ tuổi, hệ mắc cài sử dụng, mức độ lệch lạc của răng cùng thói quen chăm sóc, vệ sinh răng miệng của bệnh nhân.

1. Niềng răng bao lâu thì tháo được?

Niềng răng trong khoảng từ 18-24 tháng thì có thể tháo niềng được, tính từ lúc bắt đầu gắn khí cụ đến khi tháo ra hoàn toàn và bắt đầu đeo hàm duy trì sau niềng răng. Với trường hợp niềng không nhổ răng thì có thể tháo niềng sau khoảng 18 tháng, còn trường hợp bệnh nhân cần nhổ răng trước khi niềng thì sau khoảng 24 tháng có thể được tháo niềng.

Niềng răng trong khoảng từ 18-24 tháng thì có thể tháo niềng được

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến thời gian tháo niềng răng?

Thời gian tháo niềng còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như độ tuổi niềng răng, phương pháp niềng, tình trạng răng miệng ban đầu của bệnh nhân, sự tuân thủ và thói quen chăm sóc răng miệng. Cụ thể:

• Mức độ lệch lạc của răng: Nếu có tình trạng 1-3 răng lệch nhẹ, không cần nhổ răng, nền xương hàm vững thì thời gian niềng sẽ được rút ngắn. Ngược lại, nếu răng lệch lạc nhiều hoặc có thể cần nhổ 1-2 răng, cngf với phần xương hàm yếu thì thời gian điểu chỉnh nha sẽ kéo dài dẫn đến thời gian tháo niềng cũng sẽ lâu hơn.
• Độ tuổi niềng răng: Trẻ em từ 15 – 18 tuổi sẽ thường sẽ được tháo niềng sớm hơn so với người trưởng thành trên 18 tuổi do trẻ có xương hàm mềm hơn nên răng di chuyển nhanh và đạt kết quả sớm hơn.
• Phương pháp niềng răng: Thời điểm tháo niềng ở mỗi phương pháp niềng sẽ có sự khác nhau do mỗi loại mắc cài sẽ có lực kéo, ưu điểm và khả năng chỉnh nha khác nhau. Ví dụ, niềng răng mắc cài truyền thống có lực kéo tốt, giúp răng ổn định nhanh hơn nhưng không đảm bảo yếu tố thẩm mỹ. Còn với niềng răng invisalign có tính thẩm mỹ cao, ít gây đau nhưng thời gian niềng sẽ kéo dài hơn.
• Vấn đề phát sinh khi niềng: Nếu có các vấn đề như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu, bạn cần phải điều trị dứt điểm hoàn toàn trước khi gắn mắc cài, từ đó kéo dài thời gian tổng.
• Thăm khám đúng lịch hẹn: Tái khám đúng lịch hẹn của bác sĩ giúp kiểm tra mức độ di chuyển và tăng lực siết nếu cần, hạn chế các vấn đề bị phát sinh khi điều chỉnh nha nhằm đảm bảo đúng tiến độ niềng răng và tháo niềng đúng phác đồ điều trị ban đầu.

Mức độ lệch lạc của răng ảnh hưởng nhiều đến thời gian tháo niềng

3. 7 Dấu hiệu cho thấy bạn sắp được tháo niềng

Các dấu hiệu cho thấy bạn có thể sắp được tháo niềng gồm răng đã thẳng hàng đều đặn, khớp cắn ổn định và chính xác, không còn khe hở giữa các răng, cung răng hài hòa về hình dạng, khoảng cách ngang giữa các răng trên và dưới đạt chuẩn, độ che phủ đạt lý tưởng, răng không còn di động bất thường và cảm thấy thoải mái khi ăn nhai.

3.1 Răng đã thẳng hàng đều đặn

Răng được sắp xếp thẳng hàng và đều đặn là dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận biết nhất cho thấy bạn sắp được tháo niềng. Cụ thể khi nhìn vào gương sẽ thấy các răng không còn mọc khấp khểnh, chen lấn, xoay, nghiêng hoặc lệch lạc như ban đầu. Thay vào đó là các răng cửa thẳng, song song với nhau, không có răng bị nghiêng, đường giữa của hàm trên và hàm dưới thẳng hàng và khoảng cách giữa các răng đồng đều.

Các răng đã được sắp xếp thẳng hàng đúng vị trí trên cung hàm

3.2 Khớp cắn ổn định và căn chuẩn

Dấu hiệu cho thấy sắp tháo niềng tiếp theo là khớp cắn ổn định vừa giúp đảm bảo tốt cho chức năng ăn nhai, sức khỏe răng miệng lâu dài vừa mang đến tính thẩm mỹ cao cho khuôn mặt. Lúc này bác sĩ sẽ kiểm tra hàm trên và hàm dưới có khớp với nhau đúng vị trí, không bị cắn chìa, cắn ngược hay cắn hở.

3.3 Không còn khe hở bất thường giữa các răng

Nếu trước khi niềng bạn có tình trạng răng thưa hoặc tồn tại khoảng trống do nhổ răng thì khi thấy các khe hở giữa răng đã được đóng lại hoàn toàn là dấu hiệu quan trọng cho thấy giai đoạn di chuyển răng đã kết thúc và tiếp đến là giai đoạn tháo niềng.

3.4 Cung răng hài hòa về hình dạng

Khi kiểm tra nếu thấy cung răng có dạng chữ U đẹp mắt, không bị hẹp, rộng quá mức hoặc bất đối xứng, phần răng hàm trên và hàm dưới cân đối với nhau. Các răng được nằm đúng vị trí trên cung răng, không có răng nào nằm ngoài hoặc lõm vào trong.

3.5 Răng không còn dấu hiệu di chuyển bất thường

Trong quá trình niềng răng, các răng sẽ có lung lay nhẹ là bình thường do xương hàm đang dần thích nghi với vị trí răng mới nên trước khi tháo mắc cài thì răng cần ổn định trong xương như vậy thì quá trình di chuyển răng mới hoàn tất và có thể tháo niềng.

3.6 Bệnh nhân cảm thấy thoải mái khi nhai hoặc cắn

Cảm giác thoải mái khi ăn nhai hoặc cắn sẽ cho biết có nên tháo niềng hay không. Khi răng đã khớp đúng vị trí, bệnh nhân sẽ không còn cảm thấy đau nhức, khó chịu hoặc mỏi hàm nhai thức ăn. Việc bạn có thể nhai đều cả hai bên hàm, khi nhai hoặc há miệng không phát ra tiếng kêu lạ, không bị đau khớp thái dương hàm sau khi nhai là dấu hiệu thành công của quá trình niềng răng.

Bệnh nhân thấy thoải mái khi ăn nhai là dấu hiệu cho thấy sắp tháo niềng

4. Các giai đoạn niềng răng bạn phải trải qua

Quá trình niềng răng sẽ diễn ra qua nhiều giai đoạn, bao gồm:

Giai đoạn tiền chỉnh nha

Trước khi bắt đầu quá trình niềng răng, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám tổng quát, chụp X-quang, lấy dấu răng hoặc quét 3D để đánh giá tình trạng răng miệng và xương hàm, từ đó đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất.

Cùng với đó, nha sĩ sẽ hỏi về mong muốn, yêu cầu của bệnh nhân để tư vấn cho bạn loại mắc cài phù hợp với khả năng tài chính, đáp ứng được với yêu cầu của bệnh nhân và dự đoán thời gian sẽ hoàn thiện và tháo niềng cho bạn nắm rõ.

Giai đoạn đeo mắc cài

Sau khi đưa ra bản kế hoạch chỉnh nha và bạn hoàn toàn đồng ý thì bác sĩ sẽ bác đầu gắn mắc cài niềng răng. Thời gian đeo mắc cài sẽ kéo dài cho đến khi răng đạt kết quả niềng tốt nhất. Sự dịch chuyển của răng sẽ quyết định nhiều đến kết quả và thời gian tháo niềng. Cụ thể có 4 giai đoạn sau:

• Giai đoạn 1 (2-6 tháng đầu): Răng được sắp xếp đều đặn và thẳng trên cung hàm, giai đoạn này sẽ là bước chuẩn bị cho những điều chỉnh tiếp theo.
• Giai đoạn 2 (3-6 tháng kế tiếp): Bác sĩ sẽ tiến hành điều chỉnh các trục răng sao cho các răng song song, đúng hướng và cân đối.
• Giai đoạn 3 (6-9 tháng sau): Giai đoạn này tập trung tinh chỉnh khớp cắn để giúp hai hàm ăn khớp hài hòa và đạt vào vị trí cân bằng.
• Giai đoạn 4 (3-6 tháng sau cùng): Đây là giai đoạn tinh chỉnh sau cùng liên quan đến sự ổn định kết quả niềng răng sau này. Tinh chỉnh lại các răng có độ nghiêng chưa chuẩn với khớp cắn trước khi tháo niềng.

Giai đoạn tháo niềng và dùng hàm duy trì

Giai đoạn cuối này bác sĩ sẽ kiểm tra, khi răng đã ổn định tương đối trong xương thì bác sĩ sẽ tháo bỏ niềng răng và chỉ định đeo hàm duy trì. Đeo hàm duy trì đóng vai trò quan trọng để răng có thể đạt được vị trí ổn định lâu dài. Có nhiều loại hàm duy trì sau niềng răng bệnh nhân có thể lựa chọn loại phù hợp với nhu cầu.

5. Có nên tháo niềng răng sớm không?

Tuyệt đối không nên tự ý tháo niềng răng sớm khi chưa có chỉ định của bác sĩ vì sẽ dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng gồm răng dễ bị xô lệch trở lại vị trí cũ, làm sai lệch khớp cắn gây rối loạn khớp thái dương hàm và lãng phí hoàn toàn chi phí cũng như thời gian đã bỏ ra. Cụ thể:

• Tháo niềng sớm răng sẽ có xu hướng di chuyển về vị trí ban đầu trong vòng 3-6 tháng đầu vì răng và xương hàm chưa ổn định vị trí, phần dây chằng nha chu và các cơ xung quanh chưa thích nghi với vị trí răng mới, việc không đeo hàm duy trì sau khi niềng răng cũng là yếu tố ảnh hưởng làm cho răng không ổn định.
• Khớp cắn chưa hoàn thiện khi tháo niềng sớm sẽ dẫn đến rối loạn khớp thái dương hàm, gây ra đau đớn, khó chịu khi ăn nhai.
• Tháo niềng sớm làm cho kết quả niềng răng không đảm bảo tuyệt đối đồng nghĩa với việc toàn bộ chi phí, thời gian và công sức đầu tư vào sẽ bị lãng phí.

Do đó, việc tháo niềng chỉ nên được thực hiện khi răng đã ổn định, khớp cắn chuẩn và bác sĩ xác nhận hoàn tất phác đồ điều trị, chỉ có một số trường hợp đặc biệt như sâu răng nặng, dị ứng kim loại, lý do cá nhân thì mới được cân nhắc tháo sớm/tạm thời dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

Theo các bác sĩ nha khoa thì thời điểm tháo niềng có thể muộn hoặc sớm hơn dự kiến 1-2 tháng, tuy nhiên để tháo niềng sớm bạn cần tuân thủ một số chỉ định sau để tránh cho răng chạy về vị trí cũ:

• Nếu tháo niềng sớm trước thời gian dự kiến thì cần đảm bảo đeo hàm duy trì 20h/ngày trong khoảng từ 1-6 tháng đầu để răng hàm ổn định, đảm bảo răng và hàm không bị xô lệch.
• Loại bỏ các thói quen xấu như đẩy lưỡi, nghiến răng để tránh tác động lên răng làm răng chạy lại vị trí cũ.
• Chải răng 2 lần/ngày, sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng nhằm hạn chế nguy cơ mắc bệnh về răng
• Tuân thủ lịch tái khám định kỳ nếu có chỉ định từ bác sĩ hoặc thăm khám định kỳ 2 lần/năm để kiểm tra lại răng sau niềng cũng như là sức khỏe răng miệng.
• Nếu sau khi tháo niềng bệnh nhân phát hiện răng có dấu hiệu dịch chuyển, cần liên hệ với nha khoa để bác sĩ lên phương án điều trị kịp thời.

Có nên tháo niềng sớm hay không tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ

6. Niềng răng mất bao lâu có kết quả?

Niềng răng bắt đầu từ tháng thứ 2 – 3 sẽ bắt đầu thấy răng thay đổi vị trí rõ rệt đối với những bệnh nhân có răng khấp khểnh. Tuy nhiên, kết quả sẽ nhận thấy từ từ qua từng mốc thời gian khác nhau.

• Tháng 1-3: Thay đổi đầu tiên dễ nhận ra nhất là răng cửa bắt đầu thẳng hàng, khe răng thưa bắt đầu khép lại và các răng chen chúc bắt đầu có khoảng trống nhỏ giữa các răng.
• Tháng 6-12: Thấy rõ sự khác biệt nhất có thể nhận thấy 70% sự thay đổi hình thái đã hoàn thành, nụ cười đã cải thiện đáng kể cho nụ cười tự tin
• Tháng 18-24: Hoàn thiện khớp cắn bằng cách tập trung vào những điều chỉnh tinh vi cuối cùng như điều chỉnh góc nghiêng, đảm bảo đường giữa hai hàm chuẩn xác, đảm bảo ổn định lâu dài cho ăn nhai.

Niềng răng sau khoảng 14 – 24 tháng sẽ có kết quảCuối cùng, niềng sau khoảng 18-24 tháng thì có thể tháo được, đối với ca niềng nhẹ không cần nhổ răng thời gian được tháo niềng là khoảng 18 tháng, với trường hợp phải nhổ răng hoặc lệch lạc phức tạp cần khoảng từ 24 – 36 tháng. Đặc biệt, không nên tháo niềng sớm nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ có chuyên môn. Để biết chính xác thời gian tháo niềng bạn nên đến nha khoa để bác sĩ tiến hành kiểm tra và đưa ra kết luận.